موضوع مبالغ مشروط در پیمان های طرح و ساخت (EPC)، از موضوعات دارای ابهام و سوال برانگیز در پروژه ها بوده و موضوع یادشده نیاز به توضیحاتی دارد که در این مقاله قصد داریم پیرو آن، توضیحاتی را براساس «سند جدید شرایط عمومی پیمان طرح و ساخت (EPC) برای کارهای صنعتی» خدمت شما مهندسان گرامی تقدیم کنیم. لازم به یادآوری سند جدید EPC، در تاریخ 1402/۰۳/09 ابلاغ گردیده است.
با عنایت به جز ۱-۱۸ از ماده ۱ شرایط عمومی پیمان طرح و ساخت (EPC) برای کارهای صنعتی، مبالغ مشروط یا (Provisional Sums)، بخشی از مبلغ پیمان است که در بند ۳-۱ موافقت نامه درج شده است و پرداخت آن مشروط به دستور کارفرما برای انجام کارهایی از جمله خدمات و یا تامین مصالح و تجهیزات به وسیله پیمانکار طبق شرح ردیف های مندرج در پیوست شماره ۱۷ و براساس ماده ۵۴ شرایط عمومی پیمان است.
اساسا بخش اعظمی از کالاها، خدمات، مصالح، تجهیزات و به طور کلی محدودهی انجام کار، کاملا قطعی است و برای انجام کار توسط پیمانکار در نظر گرفته میشود، اما قسمتی از پیمان نیز موقت بوده و غیرقابل قطعی. به نحوی که احتمال دارد در حین اجرای کار توسط کارفرما ابلاغ شود و پیمانکار نیز موظف به انجام کار است و یا اصلا احتمال دارد که کارهای مربوطه، ابلاغ نشود. برای درک بهتر موضوع مثال زیر را در نظر بگیرید:
نکته حائز به اهمیت این است، در صورت عدم ابلاغ انجام کارهای مربوط به مبالغ مشروط توسط کارفرما، هیچ گونه تعهدی برای کارفرما در برابر پیمانکار ایجاد نمیکند و پیمانکار نیز، ادعای خاصی را نمی تواند مطرح نماید.
لازم است کارفرما، اقلامی از کارها از جمله خدمات، تامین مصالح و تجهیزات که از محل مبالغ مشروط به وسیله پیمانکار تامین می شود را، در پیوست شماره ۱۷، درج نماید.
اصلی ترین دلیل پیش بینی مبلغ مشروط در پیمان این است که قیمت مشخصی برای انجام اینگونه کارها پیش بینی شود تا در حین پیمان از بروز هرگونه اختلاف احتمالی بر سر قیمت کارهای مربوط، جلوگیری شود.
مبالغ مشروط جزو مبلغ پیمان میباشد. این مبلغ ممکن است به صورت ارزی و یا ریالی پیشبینی شود که بایستی ماده ۳ با عنوان مبلغ پیمان به تفکیک ارزی و ریالی درج شود. مجموع مبالغ مشروط به صورت ریالی و ارزی، نمیتواند از ۱۰ (ده) درصد مجموع مبلغ اولیه پیمان تجاوز نماید.
لازم به ذکر است در پیوست شماره ۱ با عنوان جدول تفکیک مبلغ پیمان برای بخش های مختلف کار، بایستی در «جدول ۱ با عنوان تفکیک مبلغ پیمان»، مبالغ مشروط به ارزی و ریالی مشخص شود.
جدول ۱ از پیوست ۱ با عنوان تفکیک مبلغ پیمان
همچنین در «جدول ۱-۴ با عنوان تفکیک مبلغ بخش مبالغ مشروط برای انجام کارهای پیوست ۱۷»، شرح کارهای مشروط به همراه ذکر مبلغ ریالی و ارزی آن باید مشخص شود.
جدول ۱-۴ از پیوست ۱ با عنوان تفکیک مبلغ بخش مبالغ مشروط برای انجام کارهای پیوست ۱۷
در سال های گذشته و تا پیش از ابلاغ شرایط عمومی پیمان جدید طرح و ساخت (EPC)، این عقیده وجود داشت که مبلغ مشروط جز مبلغ اولیه پیمان نیست، در این صورت در صورت نیاز به ابلاغ مبالغ مشروط، فرضا ۱۰ (ده) درصد، مبالغ مشروط توسط کارفرما ابلاغ میشد و ظرفیت ۲۵ (بیست و پنج) درصد برای کارهای جدید نیز، به صورت مجزا ابلاغ میشد! در این صورت میزان افزایش مبلغ اولیه پیمان بیش از ۲۵ (بیست و پنج) درصد میگردید که این موضوع تخلف محسوب می شد و برخلاف بند ۲ از ماده ۱۰ آیین نامه معاملات دولتی مصوب 1349/۱۲/27 میباشد.
«بند ۲ از ماده ۱۰ آیین نامه معاملات دولتی: دستگاه مناقصه گزار اختيار دارد مقدار كالا يا كار مورد معامله را تا بيست و پنج درصد افزايش يا كاهش دهد مشروط بر اينكه كليه محاسبات فنی نسبت به اين افزايش يا كاهش متناسباً رعايت و تطبيق نمايد.»
اما راهکار بهتر چه چیزی بود تا از بروز این تخلف جلوگیری شود؟
همانطور که پیش تر گفتیم، مبلغ مشروط ممکن است توسط کارفرما ابلاغ شود و یا ممکن است ابلاغ نشود، در صورتی که مبالغ مشروط ابلاغ نشود که پرداختی به پیمانکار صورت نمی پذیرد و در صورتی که ابلاغ شود،با ابلاغ مبالغ مشروط، مبلغ اولیه پیمان به ۱۰۰٪ میرسد و حتی ظرفیت ۲۵ (بیست و پنج) درصد نیز، قابل استفاده است.
در واقع در صورتی که مبلغ اولیه پیمان با احتساب مبالغ مشروط ۱۰۰ واحد باشد و میزان مبالغ مشروط نیز معادل ۱۰ واحد باشد، برای احتساب کاهش و افزایش مقادیر مرتبط با تغییرکارها، ظرفیت ۲۵ درصد از ۱۰۰ واحد محاسبه میگردد.
نکته مهم آنکه، همانطور که می دانید در صورتی که مجموع مبالغ کارهای کاهش یافته اعم از کاهش مقادیر، تغییر در مشخصات و یا حذف کارها، از ۲۵ (بیست و پنج) درصد مبلغ اولیه پیمان، تجاوز نماید، پیمانکار میتواند درخواست خاتمه پیمان را طبق ماده ۶۹ شرایط عمومی پیمان مطرح نماید. اما سوالی که مطرح می شود، در صورتی که عدم ابلاغ کارهای مربوط به مبالغ مشروط باعث کاهش کاری بیش از ۲۵ (بیست و پنج) درصد مبلغ اولیه پیمان شود، در این صورت آيا باز هم امکان طرح خاتمه پیمان توسط کارفرما وجود دارد؟
در پاسخ به سوال فوق با عنایت به جز ۴۹-۳-۳ از بند ۴۹-۳ از ماده ۴۹ شرایط عمومی پیمان با عنوان تغییر در کارها، باید عرض کنیم که پاسخ خیر است و در صورتی که عدم ابلاغ کارهای مربوط به مبالغ مشروط منجر به کاهش کاری بیش از ۲۵ (بیست و پنج) درصد مبلغ اولیه پیمان شود، حقی برای پیمانکار در خصوص خاتمه پیمان مطابق ماده ۶۹ ایجاد نمیگردد.
زمان انجام کار مرتبط با مبالغ مشروط، بایستی توسط کارفرما در برنامه زمان بندی کلی مشخص شود و در زمان مقرر، کارفرما بایستی نسبت به ابلاغ کارهای مربوط، اقدام نماید.
در صورت دستور کارفرما مبنی بر انجام کارهای مشمول مبالغ مشروط، پیش پرداخت مربوط به این بخش، مطابق با پیوست شماره ۵ پیمان به پیمانکار پرداخت میشود، لازم است در پیوست ۵ موارد زیر برای مبالغ مشروط مشخص شود:
نظر خود را بنویسید:
دیدگاه های کاربران
